W artykule z 27 grudnia 2009 r. skrótowo opisałem zakres odpowiedzialności cywilnej spedytora, przypadki istnienia odpowiedzialności oraz przywołałem podstawy prawne, w oparciu o które ta odpowiedzialność jest ukształtowana.

Artykuł choć krótki, zyskał ponad spodziewane zainteresowanie przedstawicieli branży TSL. Dlatego postanowiłem napisać nieco obszerniejszy suplement do tego artykułu i opisać, jak w praktyce ma się omawiana odpowiedzialność spedytora.

W tym artykule postaram się zobrazować, na czym polega praca spedytora.        W następnym wykażę, jakie są zagrożenia związane z prowadzeniem działalności spedycyjnej.

Spedytor pracuje w oparciu o zlecenia otrzymywane od swoich kontrahentów zainteresowanych przemieszczeniem ich towarów z punktu A do punktu B.

1.    Zlecenie spedycyjne – początek

Co to jest zlecenie spedycyjne?

Ano jest to coś, na podstawie czego spedytor rozpoczyna działanie. Owe „coś” jest w praktyce zleceniem, które w większości nic nie określa. I choć nazywa się „zlecenie spedycyjne” i można wysnuć wniosek, że chodzi o zorganizowanie przewozu, to z samej treści niekoniecznie to wynika.

Co więc zazwyczaj określa takie zlecenie?

1.      Zlecającego

2.      Zleceniobiorcę

3.      Miejsce, datę i godzinę załadunku

4.      Miejsce, datę i godzinę rozładunku

5.      Osoby kontaktowe zlecającego

6.      Nazwę towaru (niekoniecznie, rzadko)

7.      Ilość palet/opakowań towaru

8.      Wagę towaru (niekoniecznie)

9.      Wartość towaru (bardzo rzadko)

10.   Warunki dostawy – Incoterms (niekoniecznie)

11.   Proponowaną zapłatę za usługę (często podaje się – za fracht)

12.   Postanowienia dodatkowe:

-      warunki transportu (np. temperatura)

-      rodzaj środka transportu (np. zabudowa)

-      ubezpieczenie (zwykle dotyczy samego przewozu a więc raczej chodzi o przewoźnika)

-      podstawa prawna odpowiedzialności (zwykle dotyczy samego przewozu)

-      kary za niedotrzymanie terminów

-      inne

Co wynika z takiego zlecenia?

Pozornie wydaje się, że wszystko jest jasne, ale … ze zlecenia w ogóle nie wynika co zlecający zleca zleceniobiorcy (spedytorowi) - czy jest to zorganizowanie przewozu, czy może sam przewóz.

Niejednokrotnie zapisy w treści zlecenia mogą sugerować, że wcale nie chodzi o zorganizowanie przewozu, tylko o przewóz.

2.    Umowa – rozpoczęcie działania

Jaką więc umowę zawrze spedytor podpisując takie zlecenie?

Może to być umowa na zorganizowanie przewozu, ale doświadczenie wskazuje, że w większości przypadków będzie to umowa przewozu. I nie ma tutaj specjalnego znaczenia, że zlecenie ma tytuł „Zlecenie spedycyjne” – decyduje treść zlecenia, gdyż ona określa charakter umowy.

Jeżeli więc spedytor nie dysponuje środkami transportu i prowadzi działalność wyłącznie jako spedytor, dlaczego zawiera umowę o przewóz towaru?

Nie umie tego ocenić, nie zwraca na to uwagi, nie korzysta z usług kompetentnego doradcy … powodów jest z pewnością wiele. Każdy potrafi doprowadzić do problemów.

3.    Działania operacyjne

Skoro spedytor zawarł już ze zleceniodawcą stosowną umowę zaczyna działać.

W jaki sposób spedytor wywiązuje się z umowy?

Ponieważ nie ma środków transportu lub prowadzi działalność transportową a nie chce sam przewieźć towaru zleca konkretnemu przewoźnikowi, z którym współpracuje lub szuka i znajduje przewoźnika, który ten towar przewiezie.

W jaki sposób spedytor szuka przewoźnika do przewiezienia towaru?

1.     Zamieszcza ogłoszenie o wolnym ładunku na giełdzie transportowej lub

2.     Szuka na giełdzie transportowej odpowiedniego przewoźnika.

Spedytor znajduje odpowiedniego przewoźnika, strony uzgadniają telefonicznie lub mailowo warunki i spedytor przekazuje przewoźnikowi zlecenie transportowe, które po podpisaniu przez przewoźnika przybiera formę umowy.

Tylko jakiej umowy?

Tutaj jest podobnie jak w przypadku zlecenia spedycyjnego i umowy o zorganizowanie przewozu – różnica polega na tym, że to zlecenie nazywa się „transportowe” (spotyka się również zlecenie przewozu, o przewóz, na transport).

I tak samo jak w przypadku zlecenia spedycyjnego, nie wynika jednoznacznie i wprost w jakim charakterze została zawarta umowa. W większości przypadków nie ma w zleceniu wzmianki, że zleceniodawca (spedytor) zleca przewoźnikowi (zleceniobiorca) przewóz towaru – i tutaj wszystkie niezbędne, choć czasami niewystarczające, dane dotyczące samego transportu.

Pozornie wydaje się, że spedytor zawarł z przewoźnikiem umowę przewozu i gdyby nie to, że będą w następstwie inne dokumenty potwierdzające charakter tej umowy (list przewozowy, specyfikacja wysyłkowa, dokument WZ, itp.), można by polemizować.

4.    Wywiązanie się spedytora z umowy spedycyjnej

Spedytor po wyszukaniu odpowiedniego przewoźnika i podpisaniu z nim umowy (na przewóz), podaje (zwykle drogą mailową) swojemu zleceniodawcy dane przewoźnika, kierowcy i numer/y rejestracyjny/e środka/ów transportu. Towar zostaje załadowany, dokumenty przewozowe zostają przez nadawcę wystawione i wręczone kierowcy i rozpoczyna się przewóz. Spedytor monitoruje przebieg transportu aż do dotarcia do odbiorcy, potwierdza wydanie towaru odbiorcy, upewnia się, że towar został wydany w całości i bez uszkodzeń i uznaje, że jego zadanie jest zakończone.

Pozostaje tylko kwestia wystawienia faktury i oczekiwanie na zapłatę.

____________________________________________________

W następnym artykule:

www.cds-odszkodowania.info

etransport.pl - nie ponosi odpowiedzialności za treść wypowiedzi zamieszczanych przez użytkowników Forum i autorów publikacji na stronach parking.etransport.pl. Osoby zamieszczające wypowiedzi i publikacje naruszające prawo lub prawem chronione dobra osób trzecich mogą ponieść z tego tytułu odpowiedzialność karną lub cywilną.