W marcu 2012 roku zrobiłem kilka analiz dotyczących wejścia w życie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009 z dnia 21 października 2009 r. w kontekście dokumentowanie zdolności finansowej przy ubieganiu się o licencje transportowe i wypisy na drogowy przewóz towarów.

Liczne sygnały napływające ze środowiska transportowego oraz od ekspertów doprowadziły wreszcie do zmiany ustawy o transporcie drogowym, która w tym zakresie wprowadza modyfikacje. Zmiany mają poprawić istniejące prawo i wyprostować  to, czego ustawodawcy nie udało się wprowadzić nowelą ustawy z dnia 16 września 2011 roku. Czy obecna nowelizacja poprawi błędy i nowe prawo będzie bardziej korzystne dla przewoźników towarowych, czy może to tylko nieistotna kosmetyka?

Dnia 24 kwietnia 2013 r. Prezydent podpisał nowelizację ustawy o transporcie drogowym z dnia 05 kwietnia 2013 r. Dnia 16 maja 2013 r. nowa ustawa została ogłoszona w dzienniku ustaw z 2013 roku pod poz. 567, tym samym nowe przepisy wejdą w życie z dniem 15 sierpnia 2013 r. (z wyjątkiem kilku przepisów, które będą obowiązywać od 16 lipca 2013 r.). Zatem od 15 sierpnia 2013 r. przy ubieganiu się o licencje i wypisy będą obowiązywały już nowe, zmienione przepisy. Co zatem zmieni się w kwestii dokumentowania przez przewoźników zdolności finansowej?

Wróćmy do rozporządzenia 1071/2009

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego I Rady (WE) nr 1071/2009 dotyczy przedsiębiorców, a więc wszystkich podmiotów zdefiniowanych w art. 2 ust 4, wykonujących przewozy towarów w celach handlowych (art. 7 ust. 1, zdanie pierwsze). Z art. 7 ust. 1, zdanie drugie wynika, że każdy przedsiębiorca wykonujący przewozy towarów jest zobowiązany wykazać rocznym sprawozdaniem finansowym, że „… co roku dysponuje kapitałem i rezerwami w wysokości 9.000 EUR w przypadku wykorzystywania tylko jednego pojazdu i 5.000 EUR na każdy dodatkowy wykorzystywany pojazd.”. Art. 7 ust. 1, akapit trzeci wskazuje, że „pozycje księgowe, o których mowa w akapicie pierwszym (kapitał i rezerwy – JR), odpowiadają pozycjom określonym w czwartej dyrektywie Rady 78/660/EWG z dnia 25 lipca 1978 r. …”.

KOMENTARZ

Czwarta dyrektywa Rady 78/660/EWG z dnia 25 lipca 1978 r. ma zastosowanie do spółek akcyjnych, spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek komandytowo-akcyjnych (art. 1 ust. 1 czwartej dyrektywy w wersji skonsolidowanej, 1978L0660-PL- 16.07.2009-009.001). Regulacja ta nie dotyczy osób fizycznych oraz spółek cywilnych, jawnych i komandytowych. GITD w komunikacie wydanym dnia 23 grudnia 2011 r. wyjaśnił, że „Przez pojęcie sprawozdania rocznego należy rozumieć sprawozdanie finansowe sporządzone na podstawie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2009 Nr 152 poz. 1223 ze zmianami). Do sporządzenia takiego sprawozdania zobligowane są podmioty określone w art. 2 ustawy o rachunkowości.”. Z art. 2 ustawy o rachunkowości wynika, że osoby fizyczne, spółki cywilne, jawne i partnerskie, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy są niższe niż równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro nie są zobowiązane do wykonywania sprawozdań finansowych.

_________________________________________

Można zatem stwierdzić, że już przed wejściem w życie ustawy z dnia 16 września 2011 r. w tym zakresie wszystko było jasne. Ale jak wobec tego mieli dokumentować zdolność finansową ci przewoźnicy, którzy nie mieli obowiązku jej dokumentowania sprawozdaniem finansowym?  Parlament Europejski dał polskim przewoźnikom możliwość dokumentowania zdolności finansowej w sposób inny, aniżeli sprawozdaniem finansowym. W drodze odstępstwa od art. 7 ust. 1 rozporządzenia 1071/2009, ust. 2 dał im bowiem możliwość wykazania swojej zdolność finansowej za pomocą „…zabezpieczenia, takiego jak gwarancja bankowa lub ubezpieczenie, w tym ubezpieczenie odpowiedzialności zawodowej z jednego lub kilku banków lub innych instytucji finansowych, w tym przedsiębiorstw ubezpieczeniowych, …”.

KOMENTARZ

Dokumentowanie zdolności finansowej na podstawie gwarancji bankowej lub ubezpieczenia okazało się dla przewoźników barierą nie do przejścia, gdyż uzyskanie gwarancji bankowej było bardzo trudne ze względu na dość wysokie wymagania banków, natomiast rynek ubezpieczeniowy nie dysponował produktem, który spełniałby wymagania rozporządzenia 1071/2009. GITD na początku roku wprawdzie akceptował polisy OCP lub nawet polisy AC jako zabezpieczenie zdolności finansowej, ale po uzyskaniu opinii z kancelarii Ambrożuk Dąbrowski Wesołowski Radcowie Prawni Spółka Partnerska ze Szczecina z dnia 2 kwietnia 2012 r., wycofał się z tego, tym samym nie pozostawiając przewoźnikom żadnego wyboru – niektórym nie dając wręcz możliwości uzyskania licencji transportowej. W połowie roku powstałą lukę wypełnił nowy na rynku ubezpieczeniowym produkt, jakim było ubezpieczenie OC zawodowej przewoźnika. GITD uznał ten produkt za zgodny z wymogami rozporządzenia, zatem przewoźnicy mieli już narzędzie pozwalające na uzyskiwanie licencji międzynarodowej i wypisów. Gorzej było w starostwach, ale z biegiem czasu również te urzędy akceptowały takie polisy.

Problemów ciąg dalszy

Pomimo, iż przewoźnicy mieli już możliwość dokumentowania zdolności finansowej pozostał problem, który dotyczył sprawozdań finansowych a dokładnie ich poświadczania. W tej kwestii art. 7 ust. 1 rozporządzenia 1071/2009 nakłada obowiązek poświadczania sprawozdań finansowych „przez audytora lub odpowiednio upoważnioną osobę”, co dla wielu nie było jasne. Środowisko TSL uważało, że osobą odpowiednio upoważnioną do poświadczania sprawozdań finansowych może być zarząd spółki lub właściciel firmy w przypadku osoby fizycznej prowadzącej działalności gospodarczą. Jedyna wykładnią w tym aspekcie była wzmianka w komunikacie GITD z dnia 23 grudnia 2011 r., że „Sprawozdanie roczne winno być potwierdzone przez biegłego rewidenta (w sytuacji, przepisy ustawy o rachunkowości wymagają dokonania badania takiego sprawozdania) lub przez organ statutowy spółki uprawniony do zatwierdzenia takiego sprawozdania rocznego.”. Znowelizowana ustawa z dnia 16 września 2011 r. niestety nic w tym zakresie nie regulowała, w związku z czym różnie było w samym Bds.TM podległym bezpośrednio GITD a starostwa w ogóle nie wiedziały jak do te podchodzić i z ostrożności akceptowały jedynie sprawozdania finansowe poświadczone przez audytora. Nieliczne sprawy prowadzone przez Samorządowe Kolegia Odwoławcze oraz głosy napływające ze środowiska TSL sytuacji nie zmieniły.

Ciąg dalszy artykułu opisujący:

·         jak ma wyglądać poświadczanie sprawozdań finansowych po nowemu?

·         czy i w jakim stopniu nowa ustawa zmieni licencje transportowe?

·         co ze starymi licencjami?

znajdziecie w czerwcowym wydaniu TSLbiznes (nr 06/2013) oraz na stronie CDS:

http://www.cds-odszkodowania.info/informacje-transportowe/

Jerzy Różyk

ekspert ds. oceny ryzyka w transporcie

CDS Kancelaria Brokerska

www.cds-odszkodowania.info

Przeczytaj inne teksty CDS

• ODBIORCA ODMAWIA PRZYJĘCIA TOWARU. CO POWINIENEŚ ZROBIĆ?
• Uszkodzenie wózka widłowego i towaru w czasie przestawiania pojazdu. Kto odpowiada za szkodę?
• Umowa przewozu i skutki pozaumownego załadunku towaru. Przewoźnik na przegranej.
• Odpowiedzialność przewoźnika za uszkodzenie wózka paletowego przy załadunku
• Transportowy bumerang, czyli o palecie, której nikt nie chciał
• Kierowca w firmie transportowej - umowa o pracę nie dla wszystkich
• KABOTAŻ W UNII EUROPEJSKIEJ - PRZEPISY
• Za co zakłady ubezpieczeń nie odpowiadają z polis OCP?
• Licencja na pośrednictwo przy przewozie rzeczy również dla przewoźników
• Rażące niedbalstwo - jak wpływa na odpowiedzialność przewoźnika i zakładu ubezpieczeń
• Odszkodowanie za szkodę w transporcie – komu je płacimy
• Nadawca zawinił, a przewoźnika jak nie kijem to pałą
• Kabotaż w Niemczech – jaka odpowiedzialność i jakie ubezpieczenie
• BUS-przewozy, czyli jak ubezpieczać swoją odpowiedzialność cywilną
• Spedytor, przewoźnik umowny, przewoźnik - trzy polisy w jednej
• Przeważenie pojazdu do 3,5 tony – realia BUS-przewozów
• Polisa OCP nie musi kosztować 10 tys. złotych
• Busy do 3,5 tony, czyli jak ubezpieczać kabotaż
• Umowa ATP i jej stosowanie w polskim systemie prawnym
• Spedytor - co z nim jest nie tak?

CDS o sobie